Tweety
Moderatör
Tanımı
Scolopacidae (Çullukgiller) familyasından büyük, kısa gagalı ve tıknaz yapılı bir kıyı kuşudur. Büyük boyuyla ilk bakışta gümüş yağmurcuna benzeyebilir ancak daha uzun gagası ve uçuşta beliren beyaz koltuk altı tüyleriyle ayırt edilir. Üreme dışı giysisinde gridir, diğer kumkuşlarından gri kuyruğu ve desenli kuyruk sokumuyla ayrılır. Kiremit kızılı üreme giysisinde kızıl kumkuşu dışındaki türlerden ayrılır. Kızıl kumkuşundan daha büyük ve bacaklarının daha kısa oluşuyla ayrılır. Genci daha kahverengimsi ve sırtı da daha pulludur.
Habitatı
Arktik bölgede ve Avrupa'nın kuzeyinde yüksek rakımlı ve sıcaklığı 1-5 °C arasında olan alanlarda, kıyıya yakın (tam olarak kıyıda değil) yerlerde ürer. Yazın devamında çamurlu, kumlu ve çakıllı; bitki örtüsünden yoksun deniz kıyılarında beslenirler. Sular çekildiğinde, deniz kıyısına yakın belirli bölgelerde sürüler halinde toplanırlar, bitki örtüsünün bulunduğu alanları pek tercih etmezler. Kışın da kıyısal çizgileri tercih eden bir türdür. Nehir ağızları, deniz kıyıları vb. kum ve çamur düzlüklerinde beslenirler. Ülkemizde göç zamanı geçiş yaptığı gibi kışın da görülebilir.
Yayılışı
Göçmendir, göç hareketleri esas alındığında dört ayrı göç yolundan bahsedilebilir:
1) Kanada'nın Güney Arktiklerinden Güney Amerika'ya özellikle de Arjantin'e göç,
2) Kanada'nın yüksek Arktik adaları ve Grönland'tan Batı Avrupa'ya göç,
3) Kuzey ve Orta Sibirya'dan ve hatta Batı Avrupa'dan bazı grupların kışlamak üzere Batı Afrika'ya göçü (bazıları devam ederek Gine Körfezi ve Güney Afrika'ya kadar gitmektedir)
4) Kuzeydoğu Sibirya ve Kuzey Alaska'dan kışlamak üzere Avustralya ve Yeni Zelanda'ya göç ederler (küçük gruplar Doğu Hindistan'a kadar gidebilmektedir).
Beslenme
Temel besin grupları deniz omurgasız ve kabuklu canlılarıdır. Üreme döneminde besin öğelerini daha çok eklembacaklılar, larvalar ve örümcekler oluşturur. Kışın ise besin öğelerini çift kabuklular (midye vb.) - (Bivalvia), karından bacaklılar (Gastropoda) ve küçük yengeçler oluşturur.
Biyolojisi
Büyük Kumkuşunun bilinen 6 alttürü vardır. Ülkemizde de görülen Avrupa alttürü Calidris canutus canutus'dur. Kuzey Tundralarında ürer ve üreme zamanı tüylerinde kızıllaşma görülür. Hem erkek hem de dişi kuluçkaya yatar. Kışın gri renkli tüy örtüsüne sahiptir. Kıyı çizgilerinde büyük sürüler halinde beslenirler.
Göçü
Uzun mesafe göçücüleridirler. Büyük Kumkuşunun bölgemizde yer alan alttürünün göç hareketi kuzeyde Rusya ile güneyde Afrika kıyılarını kapsar. Kışı büyük oranda orta noktada yer alan Avrupa kıyılarında büyük sürüler halinde geçirirler.
Knot adini ,dalgalari ehlilestirmek isteyen Kuzeydeniz ülkeleri hükümdari Danimarka krali Büyük Knot`an almistir.
Üreme,dinlenme ve kislama bölgeleri arasinda nonstop en uzun ( yaklasik 5000km )mesafeyi ucabilen göcmen kuslar arasinda yerini alir.Böylesine bir performansi gerceklestirebilmek icin de bazi özellikler ve yetenekler gelistirmistir.Ucustan önce enerji ihtiyacini karsilayacak yagi vucudunun muhtelif yerlerinde biriktirmek ve normal agirliginii yaklasik iki katina cikarmak icin inanilmaz sekilde beslenir.Gereksiz yükten kurtulmak ve birikecek yaglar icin ic organlarini aldigi besinlerle kücültür ,örnegin kasli midesini sert kabuklu midyelerin sindirilmesi esnasinda büyütür ve güclendirir,böylece midesiyle en sert kabuklari bile kirabilir.Midesini kücültmek icin de yumusak besinlerle beslenerek midesinin kücülmesini saglar ve gereksiz agirliktan kurtularak vucudunda uzun yolda harcayacagi enerjiye dönüstürecegi yagi depolayacak alan yaratir.
Popülasyonu
Dünya populasyonunun önemli bir kısmı Avrupa da kışlar. İngiltere de 250.000-300.000 bireyin, İrlanda da 25.000-50.000 bireyin, Fransa da 17.500 bireyin ve Hollanda da 20.000 ila 60.000 bireyin kışladığı bilinmektedir. Bu rakamlar türün dünya populasyonunun yaklaşık üçte ikilik kısmına tekabül etmektedir.
Davranışları
Bilinen en büyük özelliği kışı büyük sürüler halinde kıyılarda beslenerek geçirmesidir. Tipik kumkuşu beslenme hareketine sahiptir; hızlı ve sürekli hareket halinde beslenir. Uzun mesafeler kat ettikleri göç zamanlarında ağırlıklarının yarısını kaybettikleri bilinmektedir.
Scolopacidae (Çullukgiller) familyasından büyük, kısa gagalı ve tıknaz yapılı bir kıyı kuşudur. Büyük boyuyla ilk bakışta gümüş yağmurcuna benzeyebilir ancak daha uzun gagası ve uçuşta beliren beyaz koltuk altı tüyleriyle ayırt edilir. Üreme dışı giysisinde gridir, diğer kumkuşlarından gri kuyruğu ve desenli kuyruk sokumuyla ayrılır. Kiremit kızılı üreme giysisinde kızıl kumkuşu dışındaki türlerden ayrılır. Kızıl kumkuşundan daha büyük ve bacaklarının daha kısa oluşuyla ayrılır. Genci daha kahverengimsi ve sırtı da daha pulludur.
Habitatı
Arktik bölgede ve Avrupa'nın kuzeyinde yüksek rakımlı ve sıcaklığı 1-5 °C arasında olan alanlarda, kıyıya yakın (tam olarak kıyıda değil) yerlerde ürer. Yazın devamında çamurlu, kumlu ve çakıllı; bitki örtüsünden yoksun deniz kıyılarında beslenirler. Sular çekildiğinde, deniz kıyısına yakın belirli bölgelerde sürüler halinde toplanırlar, bitki örtüsünün bulunduğu alanları pek tercih etmezler. Kışın da kıyısal çizgileri tercih eden bir türdür. Nehir ağızları, deniz kıyıları vb. kum ve çamur düzlüklerinde beslenirler. Ülkemizde göç zamanı geçiş yaptığı gibi kışın da görülebilir.
Yayılışı
Göçmendir, göç hareketleri esas alındığında dört ayrı göç yolundan bahsedilebilir:
1) Kanada'nın Güney Arktiklerinden Güney Amerika'ya özellikle de Arjantin'e göç,
2) Kanada'nın yüksek Arktik adaları ve Grönland'tan Batı Avrupa'ya göç,
3) Kuzey ve Orta Sibirya'dan ve hatta Batı Avrupa'dan bazı grupların kışlamak üzere Batı Afrika'ya göçü (bazıları devam ederek Gine Körfezi ve Güney Afrika'ya kadar gitmektedir)
4) Kuzeydoğu Sibirya ve Kuzey Alaska'dan kışlamak üzere Avustralya ve Yeni Zelanda'ya göç ederler (küçük gruplar Doğu Hindistan'a kadar gidebilmektedir).
Beslenme
Temel besin grupları deniz omurgasız ve kabuklu canlılarıdır. Üreme döneminde besin öğelerini daha çok eklembacaklılar, larvalar ve örümcekler oluşturur. Kışın ise besin öğelerini çift kabuklular (midye vb.) - (Bivalvia), karından bacaklılar (Gastropoda) ve küçük yengeçler oluşturur.
Biyolojisi
Büyük Kumkuşunun bilinen 6 alttürü vardır. Ülkemizde de görülen Avrupa alttürü Calidris canutus canutus'dur. Kuzey Tundralarında ürer ve üreme zamanı tüylerinde kızıllaşma görülür. Hem erkek hem de dişi kuluçkaya yatar. Kışın gri renkli tüy örtüsüne sahiptir. Kıyı çizgilerinde büyük sürüler halinde beslenirler.
Göçü
Uzun mesafe göçücüleridirler. Büyük Kumkuşunun bölgemizde yer alan alttürünün göç hareketi kuzeyde Rusya ile güneyde Afrika kıyılarını kapsar. Kışı büyük oranda orta noktada yer alan Avrupa kıyılarında büyük sürüler halinde geçirirler.
Knot adini ,dalgalari ehlilestirmek isteyen Kuzeydeniz ülkeleri hükümdari Danimarka krali Büyük Knot`an almistir.
Üreme,dinlenme ve kislama bölgeleri arasinda nonstop en uzun ( yaklasik 5000km )mesafeyi ucabilen göcmen kuslar arasinda yerini alir.Böylesine bir performansi gerceklestirebilmek icin de bazi özellikler ve yetenekler gelistirmistir.Ucustan önce enerji ihtiyacini karsilayacak yagi vucudunun muhtelif yerlerinde biriktirmek ve normal agirliginii yaklasik iki katina cikarmak icin inanilmaz sekilde beslenir.Gereksiz yükten kurtulmak ve birikecek yaglar icin ic organlarini aldigi besinlerle kücültür ,örnegin kasli midesini sert kabuklu midyelerin sindirilmesi esnasinda büyütür ve güclendirir,böylece midesiyle en sert kabuklari bile kirabilir.Midesini kücültmek icin de yumusak besinlerle beslenerek midesinin kücülmesini saglar ve gereksiz agirliktan kurtularak vucudunda uzun yolda harcayacagi enerjiye dönüstürecegi yagi depolayacak alan yaratir.
Popülasyonu
Dünya populasyonunun önemli bir kısmı Avrupa da kışlar. İngiltere de 250.000-300.000 bireyin, İrlanda da 25.000-50.000 bireyin, Fransa da 17.500 bireyin ve Hollanda da 20.000 ila 60.000 bireyin kışladığı bilinmektedir. Bu rakamlar türün dünya populasyonunun yaklaşık üçte ikilik kısmına tekabül etmektedir.
Davranışları
Bilinen en büyük özelliği kışı büyük sürüler halinde kıyılarda beslenerek geçirmesidir. Tipik kumkuşu beslenme hareketine sahiptir; hızlı ve sürekli hareket halinde beslenir. Uzun mesafeler kat ettikleri göç zamanlarında ağırlıklarının yarısını kaybettikleri bilinmektedir.
