Web Analytics

Türkiye'nin En Kaliteli Hayvansever Platformu!

Temiz arayüz, yenilikçi bakış açısı ve stabil bir duruş. Türkiye'nin ilk ve tek marka tescilli hayvanseverler platformu "Hayvanlar.com.tr"
Sevimli dostlarımız hakkında her tür bilgiye rahatça erişip sorunuzu sorabileceğiniz tek platform.

Kedide anksiyete

Mert

Moderatör
Katılım
6 Ağu 2021
Mesajlar
7,306
Aldığı Beğeni
1
Yaş
37
Konum
Alaska
Minik Dostum
  1. Kuş
Anksiyete, (kaygı- endişe durumu) şehirde yaşayan kedilerde en sık görülen davranış bozukluğudur. Kırsal kesimlerde yaşayan, insanlarla daha az ilişkide bulunan tıbbi olarak daha az incelenen kedilerde ise saldırganlık daha yaygındır. Anksiyete sorunu oldukça ciddi boyutlara ulaşabilir ve son derece belirgin semptomlarla kendini gösterir. Kedi sahibi çoğu zaman bunu çok açıkça ifade etmeye çekinse de. Veteriner hekime bazen şöyle diyebilir: 'Doktor bey: eskiden olduğu gibi değil artık, sanki hep ezik.'

Kedide korku
Kedide anksiyetenin temeli çoğu zaman, korkuya neden olan şeye oranla aşırı bir tepkide yatar. Burada fobiden (korku) söz edilebilir. Örneğin, hayvan sahibinin evden çıkması karşısında normal davranmıyor. Basit bir durum, kedi için dayanılmaz bir boyuta ulaşıyor. Anksiyeteye neden olan durumun ortadan kalkması ile bile kedi korkusundan kurtulamıyorsa, anksiyete sürekli bir hal alır. Fobi, anksiyete ve depresyon, çoğu zaman birbirlerine bağlı üç ayrı hastalık durumudur. Anksiyete, fobinin çok ileri bir aşamasıdır. Kedi içgüdüsel olarak bir durum sezinler, korkar, anksiyeteye kapılır. Anksiyete kedinin karşılaştığı bir durum ile tek başına baş edememesinden kaynaklanır. Tepki gösterir, bazen bu korkusundan kaynaklanan aşırı bir saldırganlık olabilir, bazen de başka davranışlarla kendini gösterebilir: aşırı yemek yer, sürekli olarak kaşınır.

Korkunun temelini iyi anlamak gerekir, çünkü tedavisi buna bağlıdır ve ilaçlarla birlikte sahibi kedinin bu durumu atlatabilmesi için ona yardımcı olmalıdır. Kedinin geçmişini bilmek, bu rahatsızlığı anlayıp giderebilmek için çok önemlidir. En kısa zamanda tedaviye geçebilmek için anormal bir davranışın ilk belirtilerini de iyi tanımak gerekir.

Anksiyeteli kediyi tanımak
Anksiyetenin belirtileri pek çoktur ve kedinin 'kişiliğine' göre değişebilir. Bir kedide zararsız sayılabilecek bir davranış biçimi, başka bir kedide anksiyete olarak değerlendirilebilir.

Sindirim sorunları, anksiyetenin en yaygın belirtilenlerindendir; diyare, anoreksi (hayvan hiç bir yiyeceği kabul etmez). Sonra cilt sorunları başlar, ki bunları kedi yaratır, çünkü özellikle karın altını ve kasık bölgesini kemirir. Çılgınlar gibi yalanıp durur, cildini kemirir ve bütün kılları dökülür. Hatta bu deli gibi yalanma, yanıklara benzeyen yaralara neden olabilir. Bu davranış, duygusal bir gerginlikten kaynaklanır ve bilimsel bir açıklaması da var. Kendini yalayarak kedi cildinde, beynine ulaşan bir uyarı yaratır. Beyindeki bu uyarı da kediyi sakinleştiren bir salgıya neden olur (biraz morfine benzer bir salgı). Ama bu sakinleştirici maddenin salgılanması için kedinin kendini gitgide daha çok yalaması gerekir. Kendi 'uyuşturucusunu' kendi yaratır, ama giderek daha çok 'müptelası' olur. Bu davranış daha çok Burma ve Siyam kedilerinde yaygındır. Bir başka belirti de sıklıkla ortaya çıkar.Bu da kendi kendine zarar vermektir. Hayvan, kanatıncaya kadar kuyruğunu ısırır. Tırnaklarını da kemirir ve şiddetli bir şekilde çeker.

Diğer bir belirti de, kedinin tamamen hareketsiz kalmasıdır. Hayvan artık hiç yerinden kalkmaz, oyun oynamak istemez, saklanır. Sık sık bu hareketsizliğin yanı sıra acı dolu seslerle miyarlar.

Son olarak da kedinin idrarını ve dışkısını, tuvaleti dışında başka yerlere bırakması da anksiyetenin başlıca belirtilerinden biridir. Saldırganlığın temelinde anksiyete yatabilir, ama bu durum çok enderdir.

Enfeksiyonlara karşı dayanaksız olması da sürekli hasta bir hayvanda davranış bozukluğunun belirtisidir.

TAŞINMA, TRAVMALAR... HERŞEYİ DÜŞÜNMEK GEREKİR.

Anksiyeteye neden olan durumlar da sayısızdır. Aşağıda size birkaç örnek:

Kedinin çevresinde bir değişim, onu sarsabilir.Yeni bir eve taşındıktan sonra kedi artık kendi işaretlerini bulamaz, tanıdığı insanlar ve tanıdığı eşyalarla birlikte olsa bile.

Duygusal bir değişim ise, eve ikinci bir kedi veya başka bir hayvanın gelmesi gibi, onun bölgesini etkileyebilir. Bu ortamda hak sahibi olduğunu düşünüyordu, ama şimdi birden bir başkası ile paylaşmak zorunda. En klasik neden ise eve bir bebeğin gelmesi. Kedi kıskanmaz, sadece baş etmesi mümkün olmayan bir değişikliğe maruz kalmıştır. Bu yenilikten korkar. Fiziksel şoklar da aynı etkiye neden olabilir. Bir travma (araba kazası ya da balkondan düşmesi gibi), benzer bir durumun ortaya çıkması ile (korna sesi, bir pencerenin açılması gibi) paniğe yakın bir korkuya neden olabilir, hiç bir nedeni olmaksızın kediye yapılmış bir şiddet eylemi (sahibinin kediye vurması gibi) de anksiyeteye neden olabilir.

Geçici veya kalıcı bir terk olayı da son derece etkileyicidir. Sahibinin ölümü, seyahate veya hastaneye gidişi, ya da uzun süredir onunla birlikte yaşayan başka bir hayvanın ölümü veya uzun süreyle yanından ayrılması buna benzer durumlardır.

Bu kediyi kesinlikle çok seven, ama onu bir oyuncak gibi gören bir çocuğun veya bir yetişkinin onu aşırı derecede ellemesi de anksiyetenin kökeni olabilir.Hayvan hiçbir dakika huzur bulamaz ve tek çaresi kaçmaktır. Eğer bir apartman dairesinde yaşıyorsa ve sığınabileceği bir yeri yoksa, anksiyete belirtileri ortaya çıkabilir. Kedi artık yemek yemez, su içmez...

Günlük hayatın şartları ile sık sık karşılaşmamış ve bu yüzden de sosyalleşmeyi öğrenmemiş veya tamamıyla hür, yani yarı-yabanıl biçimde yaşamış olan kedilerde anksiyete görülebilir.

Ne yapmalı?
Tabii ki her şeyden önce, bu duruma neden olan patolojik herhangi başka bir şeyin mevcut olup olmadığından emin olmak gerekir.

Kedide ishal varsa, önce veteriner hekim kedinin gastroentestinal bir hastalığa yakalanmamış olduğundan emin olmalıdır.

Kılları dökülüyorsa, bu da bir parazit sorunundan kaynaklanıyor olabilir. Tüm tıbbi olasılıklar bertaraf edildikten sonra, davranış bozukluğuna neden olan şeyler araştırılmalı ve hızla tedaviye geçilmelidir, çünkü tedavi edilmez ise, anksiyete çoğu zaman depresyona dönüşür.

Kedinin geçmişindeki tüm olaylar incelenmelidir, ama bazen bir hayvanın tüm geçmişini öğrenmek kolay olmaz. Yetişkin bir kedi alıyorsanız ve geçmişi hakkında hiç bir şey bilmiyorsanız, dikkatli olun ve davranış biçimindeki tüm değişiklikleri izleyin. Eğer kedide anksiyeteye neden olan durum yeni ise hayvanı tedavi etmek daha kolaydır. Tedavinin iki türü vardır:

İlaçla tedavi
Burada anksiyolitik denilen ilaçlar kullanılır. Ama kesinlikle etkili olabilmeleri için, bir davranış terapisi ile birlikte uygulanmalıdırlar. Anksiyolitikler anksiyeteyi azaltır. Ama bu ürünler, saldırgan tutumlar gösteren kediler için önerilmez. Bu tür ürünlerin kullanımını size sadece bir veteriner hekim önerebilir, çünkü hayvanın tedaviye gösterdiği tepkiye göre dozajı ayarlanır ve sık kontrol edilmesi gerekir. Tedavi süresi hastalığın şiddetine göre değişir.

Davranış terapisi
Biri "karşı-şartlandırma", diğeri "alıştırma" denilen iki terapi yöntemi vardır. Bunların uygulanışını inceleyelim.

Karşı-şartlandırmada, bir korku durumunu, hoş bir durum ile bağdaştırmak temeli yatıyor. Siz uçaktan korkuyorsunuz, o halde tüm uçak yolculuğu boyunca sizi güldürecek bir arkadaşınızı yanınıza alın. Kedi, sizin evden çıkmanızdan mı korkuyor? Onunla oynayın ve ona yiyecek bırakın. Gideceğinizi hiç bir şekilde belli etmeyin. Evden çıkarken deliler gibi evin içinde dolanıp anahtarlarınızı aramayın. Evden çıkışınızı, kediye farkettirmeden hazırlayın. Gidişiniz hoş bir durum ile gerçekleşirse (okşama, yiyecek, oyun) kedi yavaş yavaş normale döner.

Alıştırmada ise kedi yavaş yavaş belirli durumlara alıştırılır. Kedi araba seslerinden korkuyor: arabayı kedinin yanında çalıştırın, sonra durdurun. Bir dahaki sefere arabayı birazcık kaydırın. Davranış terapisinde anksiyetenin nedenini bilmek çok önemlidir ve sahibi çok iyi niyetli olsa da. Kediyi çok iyi tanıyan bir kişinin yardımına başvurmak gerekir. Farklı türleri ile anksiyete bu üç grup hayvanda garip davranışlara neden olabiliyor. Örneğin, doğumda anne kedi yamyamlaşıp yavrularını yiyebilir. Yaşlı kedi ise aniden ürkek ve depresif olabilir. Doğulu kedi ırklarına gelince bunlarda davranış sorunları çok sık görülür. Ayrıca seçici anksiyeteler de meydana gelebilir. Veteriner hekime giderken kedisinde davranış değişikliklerini kim görmedi ki? Hızlı hızlı solur, dilini sarkıtır.

Anksiyeteli kedilerin sahiplerine öneriler
Kedinin anksiyetesinden her zaman sahibi sorumlu değildir. Ama nedeni kim veya ne olursa olsun, nedeni bulup kedisinin iyileşmesine yardımcı olmak zorunda olan yine de sahibidir.

ANKSİYETELİ KEDİ
• Yemek yemez
• Saklanır
• Hareket etmez
• Hemen kaçar
• Saldırgan olur
• Kendine zarar verir
• Temizliği unutur
• Sindirim sorunları gösterir
• Sık titrer
• Sürekli hastadır

Anksiyeteye neden olabilecek duygusal durumlar
• Terk edilen kedi
• Dövülen kedi
• Sosyalleşmemiş kedi
• Fazla ellenen kedi
• Taşınma
• Bir bebeğin doğması
• Başka bir hayvanın eve gelmesi
• Şiddetli travmalar
 
Tüm sayfalar yüklendi.

Bu konuyu görüntüleyenler