Tweety
Moderatör
Ağzın temel görevi gıdaları aImak ve küçük parçalara ayırarak sindirim organlarına ulaştırmaktır. Dişler bu işlevin önemli bir parçasıdır. Doğumdan sonra birkaç hafta içinde süt dişleri çıkar. Süt dişleri geçicidir ve 28 adettir. Bunlar zaman içinde düşerler ve yerlerine kalıcı dişler çıkar. Kalıcı dişler 7 aylık iken tamamlanır ve 42 adettir. Diş değiştirme dönemlerinde arada sırada ağızda, ağrı olabilir veya hayvan diş düşünceye kadar yemek yemeyebilir. Bu dönemdeki hayvanların ağzı mümkünse haftada 1-2 kez kontrol edilmelidir. Diş eti kaşıntısını gidermek için köpeğe çiğneyebileceği oyuncaklar, kemirme ipleri ile oynama fırsatı tanınmalıdır. Eğer 6 ayı geçmesine rağmen süt dişleri hala düşmediyse, veteriner hekime müracaat edilmelidir. Hekiminiz düşmemiş süt dişlerini çekerek, kalıcı dişlerin normal yerlerinden çıkmasına yardımcı olacaktır.Köpek 10 haftalık olduktan, sonra parmağınızla ve bir 'miktar enzimatik diş pastaları kullanarak diş etlerine masaj yaparsanız, ileride diş ve ağız temizliği konusunda zorluk çekmezsiniz.
Dişin yapısı
Bir diş taç (dişin görünen kısmı) ve kök (dişetine gömülü kısmı) olmak üzere 2 kısımdan ibarettir. Diş en dışta mine tabakasıyla kaplıdır. Mine tabakası altta bulunan ve hassas bir tabaka olan dentini korur. Dişin ortasında pulpa boşluğu vardır. Burada kan damarları ve sinirler bulunmaktadır. Diş çene kemiği içerisinde semen tabakasıyla tutunur. Taç kısmının tabanı dişetiyle örtülüdür. Kesici dişler ve köpek dişleri tek köklüdür ve kökü ile taç kısmı hemen birbirine eşittir. Önazı dişleri, üst son önazı dişi hariç 2 köklüdür. Azı dişler 3 köklüdür ve çekimleri zorluk arz eder.
Dişlerle ilgili sorunlar
Düşmemiş Süt Dişi - Özellikle köpek, süt dişleri düşmez ve kalıcı dişlerin pozisyonunu bozarlar. Bunların 6 aydan sonra çekilmesi gerekir.
Plak - Dişin taç kısmı üzerinde gıda ve bakterilerin oluşturduğu filmdir. Eğer sert gıdalar (kuru mama gibi) ve fırçalama suretiyle uzaklaştırılamazsa, kalsiyum tuzlarının üzerinde birikimiyle diş taşları oluşur.
Tartar = Diştaşı - Kahverengi bakteri ve tuz birikimidir. Dişin çürümesine neden olabileceğinden, veteriner hekimce temizlenmesi gerekir.
Periodontal (dişeti) hastalıklar, dişlerinde plak veya tartar oluşumu yaşayan köpeklerde çok yaygındır.
Koruma - Sert yiyecekler ve kemik verilerek plak ve taş oluşumu önlenmeye çalışılmalıdır. Ancak, maalesef küçük ırk köpekler daha ziyade yumuşak gıdaları tercih ederler. Bu türlerde düzenli fırçalama yapılmalıdır.
Tedavi - Düzenli diş taşı temizliği, genel anestezi uygulanarak, veteriner hekimlerin çoğu tarafından yapılmaktadır. Daha kısa sürede ve daha iyi temizleme sağlamak için ultrasonik temizleyiciler de kullanılmaktadır. Ancak koruyucu bakım ve tedavilerin çoğu kez düzenli yapılamaması nedeniyle ciddi periodontal hastalık gelişmekte, diş etleri çekilmekte, enfekte olmakta ve çekimden başka çare kalmamaktadır.
Periodontal hastalık - Plak ve diştaşı sonucu diş etlerinde oluşan hastalıktır. Plak ve diş taşlarının dişetlerini tahriş ederek oluşturduğu yangıya gingivitis denir. Diş eti cebinde yerleşip, ilerleyerek dişin kaybına neden olabilir. Diş Çürüğü - İnsanlardakine göre daha az sorun olmaktadır. Zaman zaman azı dişlerinde görülür. Özellikle fazla çikolata yiyen köpeklerin sorunudur. Dişin restoratif tedavisi gerekir.
Kırık Diş - Kavga, kaza ve sert cisimleri ısırma sonucu diş kırılabilir. Bu durumda kırığın ulaştığı seviye göz önünde bulundurularak diş dolgusu ya da kanal tedavisi yapılır.
Dişlerin bakımını nasıl yapmalıyız
Günlük bakım: Günlük olarak dişlerin temizliği yapılmalıdır. Bu dişlerin, temizliğine yardımcı olacak gıdaların (örn., pres kemik) verilmesiyle de kolayca yapılabilir. Ayrıca piyasada satılan kuru mamalar da yararlıdır. Yaşlı hayvanlarda bunun yanı sıra dişlerin haftada 2 defa temizlenmesi yararlıdır. Parmağa takılan diş fırçaları ve yutulabilir nitelikte diş pastaları (macunları) bu iş için uygundur.
Periyodik bakım: Eğer düzenli olarak diş bakımı sağlanıyorsa ilave bir periyodik bakıma gereksinim yoktur. Günlük bakım uygulanmayan ve yumuşak gıdalarla beslenen köpeklerin 6-12 ayda bir defa mutlaka dişleri veteriner hekime muayene ettirilmelidir. Diş üzerinde biriken plak ve taşların dişeti hastalıkları ve ağız kokusuna neden olacağı unutulmamalıdır. Böyle dişlerin ise veteriner hekim tarafından genel anestezi altında temizlenmesi gereklidir.
Dişin yapısı
Bir diş taç (dişin görünen kısmı) ve kök (dişetine gömülü kısmı) olmak üzere 2 kısımdan ibarettir. Diş en dışta mine tabakasıyla kaplıdır. Mine tabakası altta bulunan ve hassas bir tabaka olan dentini korur. Dişin ortasında pulpa boşluğu vardır. Burada kan damarları ve sinirler bulunmaktadır. Diş çene kemiği içerisinde semen tabakasıyla tutunur. Taç kısmının tabanı dişetiyle örtülüdür. Kesici dişler ve köpek dişleri tek köklüdür ve kökü ile taç kısmı hemen birbirine eşittir. Önazı dişleri, üst son önazı dişi hariç 2 köklüdür. Azı dişler 3 köklüdür ve çekimleri zorluk arz eder.
Dişlerle ilgili sorunlar
Düşmemiş Süt Dişi - Özellikle köpek, süt dişleri düşmez ve kalıcı dişlerin pozisyonunu bozarlar. Bunların 6 aydan sonra çekilmesi gerekir.
Plak - Dişin taç kısmı üzerinde gıda ve bakterilerin oluşturduğu filmdir. Eğer sert gıdalar (kuru mama gibi) ve fırçalama suretiyle uzaklaştırılamazsa, kalsiyum tuzlarının üzerinde birikimiyle diş taşları oluşur.
Tartar = Diştaşı - Kahverengi bakteri ve tuz birikimidir. Dişin çürümesine neden olabileceğinden, veteriner hekimce temizlenmesi gerekir.
Periodontal (dişeti) hastalıklar, dişlerinde plak veya tartar oluşumu yaşayan köpeklerde çok yaygındır.
Koruma - Sert yiyecekler ve kemik verilerek plak ve taş oluşumu önlenmeye çalışılmalıdır. Ancak, maalesef küçük ırk köpekler daha ziyade yumuşak gıdaları tercih ederler. Bu türlerde düzenli fırçalama yapılmalıdır.
Tedavi - Düzenli diş taşı temizliği, genel anestezi uygulanarak, veteriner hekimlerin çoğu tarafından yapılmaktadır. Daha kısa sürede ve daha iyi temizleme sağlamak için ultrasonik temizleyiciler de kullanılmaktadır. Ancak koruyucu bakım ve tedavilerin çoğu kez düzenli yapılamaması nedeniyle ciddi periodontal hastalık gelişmekte, diş etleri çekilmekte, enfekte olmakta ve çekimden başka çare kalmamaktadır.
Periodontal hastalık - Plak ve diştaşı sonucu diş etlerinde oluşan hastalıktır. Plak ve diş taşlarının dişetlerini tahriş ederek oluşturduğu yangıya gingivitis denir. Diş eti cebinde yerleşip, ilerleyerek dişin kaybına neden olabilir. Diş Çürüğü - İnsanlardakine göre daha az sorun olmaktadır. Zaman zaman azı dişlerinde görülür. Özellikle fazla çikolata yiyen köpeklerin sorunudur. Dişin restoratif tedavisi gerekir.
Kırık Diş - Kavga, kaza ve sert cisimleri ısırma sonucu diş kırılabilir. Bu durumda kırığın ulaştığı seviye göz önünde bulundurularak diş dolgusu ya da kanal tedavisi yapılır.
Dişlerin bakımını nasıl yapmalıyız
Günlük bakım: Günlük olarak dişlerin temizliği yapılmalıdır. Bu dişlerin, temizliğine yardımcı olacak gıdaların (örn., pres kemik) verilmesiyle de kolayca yapılabilir. Ayrıca piyasada satılan kuru mamalar da yararlıdır. Yaşlı hayvanlarda bunun yanı sıra dişlerin haftada 2 defa temizlenmesi yararlıdır. Parmağa takılan diş fırçaları ve yutulabilir nitelikte diş pastaları (macunları) bu iş için uygundur.
Periyodik bakım: Eğer düzenli olarak diş bakımı sağlanıyorsa ilave bir periyodik bakıma gereksinim yoktur. Günlük bakım uygulanmayan ve yumuşak gıdalarla beslenen köpeklerin 6-12 ayda bir defa mutlaka dişleri veteriner hekime muayene ettirilmelidir. Diş üzerinde biriken plak ve taşların dişeti hastalıkları ve ağız kokusuna neden olacağı unutulmamalıdır. Böyle dişlerin ise veteriner hekim tarafından genel anestezi altında temizlenmesi gereklidir.
