Tweety
Moderatör
Tanımı
Bilimsel adı Clamator glandarius olan Tepeli Guguk, Cuculidae familyasındandır.Tepeli guguklar 37-40cm boyları,58-66cm kanat açıklığı ve 140-170 gr ağırlıkları ile guguk kuşundan daha büyüktürler. Guguk kuşuna nazaran kuyruğu biraz daha uzun ve daha dar,kanatları daha geniş ve daha küttür .Kuyruğunun büyük bir bölümü koyu gri renklidir. Erişkininin gri ve tüylü bir tepesi vardır,gerekirse bunu hotoz gibi kaldırabilir. Boynu ve göğsü sarımsı krem renklidir üst tarafı gri ve büyük beyaz benekli, alt tarafı ise beyazdır.Hafif içe doğru kıvrık gagası siyaha yakın bir koyukahverengidir.Bacakları ve ayakları gri renklidir. Ayak parmaklarinin ikisinin öne,ikisinin geriye dogru olusu ,papaganlar ve agackakanlarla ortak özelligidir.Hem gençlerin,hem erişkinlerin
parlak oranjkızıl gözhalkaları vardır.
Gencinin tepesi siyah, sırtı daha koyu ve daha küçük benekli, daha siyah olan kuyruğunun uçları büyük ve beyaz, dış kanatları ise parlak kızıldır.
Tünediği yerde duruşuyla saksağanı andırır. Uçuşu da ,hızlı kanat çırpışları ile guguğun uçuşuna benzer.
Habitatı
Daha çok ormanlık arazileri seven Tepeli Guguk, seyrek ormanlarda, zeytin bahçelerinde, geniş ovalarda da bulunabilir.
Saksağanların bol olduğu alanlarda görülme şansı daha yüksektir.
Yayılışı
Orta Avrupa'da nadir görülen bir misafirdir,gözlemler bir yada iki yaşındaki birylerle sınırlıdırçGüneydoğu ve güneybatı avrupa,Anadolu,Batı İran ve Mısır'ın üst taraflarında ve Afrika'da Sahraya kadar yayılış gösterir.Orta Avrupa'da ender görülen bir misafirdir.
Çoğu çiftler İspanya'da yaşıyorlar,hatta bunların bir kısmı kışı da burada geçirmekteler (55.000 – 65.000), Türkiye'de (2.000-6.000),Portekiz'de(500-1500) ve Kıbrıs'ta (400-4000)adet.
Beslenme
Favori yiyeceği tüylü tırtıllardır,ama favori yiyeceği kelebeklerin tırtıllarıdır.Tüylü tırtılların tüylerini gagasıyla temizleyerek beslenir. Örümcek ve diğer böceklerle ve bunların larvaları ile de beslenir. Guguk kuşları tırtıl tüylerini ve zehirlerini arındıran özel bir taşlık mekanizmasına sahiptir. ( taşlık : ikinci mide de denilen kursak altındaki övütücü. Memeli canlılarda dişlerin yaptığı işi kuşlarda taşlık üstlenir. ) Ender olarak karınca,çekirge ve kertenkele ile de beslendiği görülür.Gugukla kiyaslandiginda,daha fazla kertenkele avladiklari görülür.Yiyeceklerini toprak altinda ve üstünde arar,bu arada ziplayarak dolasmalari ve arada kuyruk vuruslari ile saksaganlari andirirlar.
Biyolojisi
Konuk oldugu yuva büyük ise evsahipleri daha fazla besin tasiyabileceginden birden fazla yavru bu yuvada büyüyebilir.Bunun yaninda tepeliguguk yavrusunda yumurtalari veya bu yuvadaki diger yavrulari asagi atma dürtüsü zayiftir.Bu nedenle bu isi anneleri üstlenir ve yuvadaki bir ki yumurtayi deler veya disari atar.Bunun yaninda yavrular evsahibinin yavrularindan birkac gün önce yumurtadan ciktiklari icin ve beslenmek icin daha fazla dilendiklerinden ilk olarak beslendiklerinden yasama sanslari daha fazladir.
Göçü
Ülkemizde yaz göçmeni olan Tepeli Guguk, Guguk kuşuna nazaran daha nadirdir. Doğu bölgelerimiz ve Karadeniz dışında kayıtları daha çoktur. Doğu yarımküre uzun menzilli Palearctic ( Afrika-Avrupa ) göç türleri listesindedir. Güney ispanya ve Afrikada yerleşik oldukları bölgeler kayıtlara geçmiştir. Kışı Afrikada geçirir.
Popülasyonu
IUCN kırmızı liste statüsü LC, düşük risklidir. Dünya üzerinde 10.000.000 kilometrekare bir alana yayıldıkları bilinmektedir. Avrupa popülasyonu 120,000–150,000 birey olarak tahmin edilmektedir.
Davranışları
Üreme dönemleri haricinde çok dost canlısı yaratıklardır. Ama çiftleşme döenminde çiftler halinde geri çekilirler.Bu arada erkekler dişi veya bölge için savaşabilirler.Erkekler tepe tüylerini ancak bir tehdit hissettiğinde hotoz gibi kaldırabilir.
Üreme:
Yaz başlarında eşler birlikte uçmaya ve avlanmaya başlarlar. Sık sık birbirlerini takip ederek sesli çağrılarda bulunurlar. Genelede tekeşliliği tercih ederler. Birbirlerine yaslanarak tünerler, gagalarını yavaşça tokuşturarak nazik sesler çıkarırlar. Kur yapma yiyecek sunma ağırlıklıdır. Çiftleşme sıklığı yiyecek getirmeyle neredeyse orantılı sıklıktadır. Erkek bulduğu böceği getirir ve eşinin üzerine çıkarak kur yapmaya başlar. Dişi kanatları kapalı durumda silkelenerek ilgisini belirtir. Erkeğin ağızındaki yiyeceği ucundan kavrar. Erkek yiyeceği bırakmadan kafasını aşağıya doğru eğer. Çiftleşme sırasında erkeğin dengesini sağlamak için her ikiside birbirlerini kavrarlar. Yaklaşık 2 dakika süren çiftleşmeden sonra erkek yiyeceği bırakır.
Tepeli guguk kuşları ,yumurtalarını değişik yuvalara (saksağan,karga gibi) bırakan yuva parazitleridirler.Bu nedenle yuvaları öncelikle takibe alırılar.Saksağan yuvalarına öncelikle 1-2 adet yumurta bırakırlar.Kargaların yuvalarına daha fazla yumurta bırakırlar.Erkek evsahibi kuşu oyalarken,dişi de bu arada rahatlıkla bu yuvaya yumurtasını bırakır,bu arada evsahibinin bir iki yumurtasını da yuvadan atmayı ihmal etmez.Bir üreme döneminde dişi ikişer gün ara ile yaklaşık 18 kez yumurtlayabilir.Yumurtaları saksağan yumurtası ile karıştırılabilir,ancak renkleri daha açıktır. Yavrular 12-14 günde,saksağan yavruları ise 16-24 günde yumurtadan çıkarlar.8ci günden sonra yavruların gözleri tamamen açılır,14cü günden sonra da yuva kenarında oturmaya başlarlar.19_21 gün sonra yuvayı terk ederler.Ama daha uzun süre evsahipleri tarafından beslenirler (25-29 gün).Yavrular evsahiplerinin yavrularına bir müddet katlanırlarsa da bir süre sonra bu yavrular kaybolur.Evsahibi yavruları bu misafir yavrulardan 5-6 gün önce yumurtadan çıkarlarsa kendi kendilerine yuvadan uçma şansları olabilir.
Mart-Mayıs ayları arasında üreme bölgesinde görülürler.
Bilimsel adı Clamator glandarius olan Tepeli Guguk, Cuculidae familyasındandır.Tepeli guguklar 37-40cm boyları,58-66cm kanat açıklığı ve 140-170 gr ağırlıkları ile guguk kuşundan daha büyüktürler. Guguk kuşuna nazaran kuyruğu biraz daha uzun ve daha dar,kanatları daha geniş ve daha küttür .Kuyruğunun büyük bir bölümü koyu gri renklidir. Erişkininin gri ve tüylü bir tepesi vardır,gerekirse bunu hotoz gibi kaldırabilir. Boynu ve göğsü sarımsı krem renklidir üst tarafı gri ve büyük beyaz benekli, alt tarafı ise beyazdır.Hafif içe doğru kıvrık gagası siyaha yakın bir koyukahverengidir.Bacakları ve ayakları gri renklidir. Ayak parmaklarinin ikisinin öne,ikisinin geriye dogru olusu ,papaganlar ve agackakanlarla ortak özelligidir.Hem gençlerin,hem erişkinlerin
parlak oranjkızıl gözhalkaları vardır.
Gencinin tepesi siyah, sırtı daha koyu ve daha küçük benekli, daha siyah olan kuyruğunun uçları büyük ve beyaz, dış kanatları ise parlak kızıldır.
Tünediği yerde duruşuyla saksağanı andırır. Uçuşu da ,hızlı kanat çırpışları ile guguğun uçuşuna benzer.
Habitatı
Daha çok ormanlık arazileri seven Tepeli Guguk, seyrek ormanlarda, zeytin bahçelerinde, geniş ovalarda da bulunabilir.
Saksağanların bol olduğu alanlarda görülme şansı daha yüksektir.
Yayılışı
Orta Avrupa'da nadir görülen bir misafirdir,gözlemler bir yada iki yaşındaki birylerle sınırlıdırçGüneydoğu ve güneybatı avrupa,Anadolu,Batı İran ve Mısır'ın üst taraflarında ve Afrika'da Sahraya kadar yayılış gösterir.Orta Avrupa'da ender görülen bir misafirdir.
Çoğu çiftler İspanya'da yaşıyorlar,hatta bunların bir kısmı kışı da burada geçirmekteler (55.000 – 65.000), Türkiye'de (2.000-6.000),Portekiz'de(500-1500) ve Kıbrıs'ta (400-4000)adet.
Beslenme
Favori yiyeceği tüylü tırtıllardır,ama favori yiyeceği kelebeklerin tırtıllarıdır.Tüylü tırtılların tüylerini gagasıyla temizleyerek beslenir. Örümcek ve diğer böceklerle ve bunların larvaları ile de beslenir. Guguk kuşları tırtıl tüylerini ve zehirlerini arındıran özel bir taşlık mekanizmasına sahiptir. ( taşlık : ikinci mide de denilen kursak altındaki övütücü. Memeli canlılarda dişlerin yaptığı işi kuşlarda taşlık üstlenir. ) Ender olarak karınca,çekirge ve kertenkele ile de beslendiği görülür.Gugukla kiyaslandiginda,daha fazla kertenkele avladiklari görülür.Yiyeceklerini toprak altinda ve üstünde arar,bu arada ziplayarak dolasmalari ve arada kuyruk vuruslari ile saksaganlari andirirlar.
Biyolojisi
Konuk oldugu yuva büyük ise evsahipleri daha fazla besin tasiyabileceginden birden fazla yavru bu yuvada büyüyebilir.Bunun yaninda tepeliguguk yavrusunda yumurtalari veya bu yuvadaki diger yavrulari asagi atma dürtüsü zayiftir.Bu nedenle bu isi anneleri üstlenir ve yuvadaki bir ki yumurtayi deler veya disari atar.Bunun yaninda yavrular evsahibinin yavrularindan birkac gün önce yumurtadan ciktiklari icin ve beslenmek icin daha fazla dilendiklerinden ilk olarak beslendiklerinden yasama sanslari daha fazladir.
Göçü
Ülkemizde yaz göçmeni olan Tepeli Guguk, Guguk kuşuna nazaran daha nadirdir. Doğu bölgelerimiz ve Karadeniz dışında kayıtları daha çoktur. Doğu yarımküre uzun menzilli Palearctic ( Afrika-Avrupa ) göç türleri listesindedir. Güney ispanya ve Afrikada yerleşik oldukları bölgeler kayıtlara geçmiştir. Kışı Afrikada geçirir.
Popülasyonu
IUCN kırmızı liste statüsü LC, düşük risklidir. Dünya üzerinde 10.000.000 kilometrekare bir alana yayıldıkları bilinmektedir. Avrupa popülasyonu 120,000–150,000 birey olarak tahmin edilmektedir.
Davranışları
Üreme dönemleri haricinde çok dost canlısı yaratıklardır. Ama çiftleşme döenminde çiftler halinde geri çekilirler.Bu arada erkekler dişi veya bölge için savaşabilirler.Erkekler tepe tüylerini ancak bir tehdit hissettiğinde hotoz gibi kaldırabilir.
Üreme:
Yaz başlarında eşler birlikte uçmaya ve avlanmaya başlarlar. Sık sık birbirlerini takip ederek sesli çağrılarda bulunurlar. Genelede tekeşliliği tercih ederler. Birbirlerine yaslanarak tünerler, gagalarını yavaşça tokuşturarak nazik sesler çıkarırlar. Kur yapma yiyecek sunma ağırlıklıdır. Çiftleşme sıklığı yiyecek getirmeyle neredeyse orantılı sıklıktadır. Erkek bulduğu böceği getirir ve eşinin üzerine çıkarak kur yapmaya başlar. Dişi kanatları kapalı durumda silkelenerek ilgisini belirtir. Erkeğin ağızındaki yiyeceği ucundan kavrar. Erkek yiyeceği bırakmadan kafasını aşağıya doğru eğer. Çiftleşme sırasında erkeğin dengesini sağlamak için her ikiside birbirlerini kavrarlar. Yaklaşık 2 dakika süren çiftleşmeden sonra erkek yiyeceği bırakır.
Tepeli guguk kuşları ,yumurtalarını değişik yuvalara (saksağan,karga gibi) bırakan yuva parazitleridirler.Bu nedenle yuvaları öncelikle takibe alırılar.Saksağan yuvalarına öncelikle 1-2 adet yumurta bırakırlar.Kargaların yuvalarına daha fazla yumurta bırakırlar.Erkek evsahibi kuşu oyalarken,dişi de bu arada rahatlıkla bu yuvaya yumurtasını bırakır,bu arada evsahibinin bir iki yumurtasını da yuvadan atmayı ihmal etmez.Bir üreme döneminde dişi ikişer gün ara ile yaklaşık 18 kez yumurtlayabilir.Yumurtaları saksağan yumurtası ile karıştırılabilir,ancak renkleri daha açıktır. Yavrular 12-14 günde,saksağan yavruları ise 16-24 günde yumurtadan çıkarlar.8ci günden sonra yavruların gözleri tamamen açılır,14cü günden sonra da yuva kenarında oturmaya başlarlar.19_21 gün sonra yuvayı terk ederler.Ama daha uzun süre evsahipleri tarafından beslenirler (25-29 gün).Yavrular evsahiplerinin yavrularına bir müddet katlanırlarsa da bir süre sonra bu yavrular kaybolur.Evsahibi yavruları bu misafir yavrulardan 5-6 gün önce yumurtadan çıkarlarsa kendi kendilerine yuvadan uçma şansları olabilir.
Mart-Mayıs ayları arasında üreme bölgesinde görülürler.
