Dişi kediler de tıpkı kadınlar gibi fizyolojileri özelinde çeşitli hastalıklara sahip olabilirler. Dişi kedilerde ciddi hastalıklar olarak kabul edilen sağlık sorunları genellikle üreme sağlığı ile alakalıdır. Bu yazımızda dişi kedilerde görülen, mutlaka takip ve tedavi gerektiren hastalıklar hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Foliküler Kistler
Foliküler kistler kedilerin yumurtalıklarında meydana gelirler. Bu oluşumlara bağlı olarak uzun süreli östrojen salgılanması gerçekleşir. Uzun süreli östrojen salgılanması ise kızgınlık belirtilerinin sürekli hale gelmesine neden olur. Kızgınlık dönemi sürekli bir hal alsa da bu anormal döngüde yumurtlama meydana gelmeme ihtimali vardır. Dişi kedilerde kızgınlık 21 günden uzun sürüyorsa kedide foliküler kist oluşumundan şüphelenilebilir. Bu sağlık sorununun tedavisi için en çok tercih edilen yöntem kısırlaştırmadır. Eğer kısırlaştırma düşünülmüyorsa yumurtlama dönemini düzenleyen ilaçların kullanılması gerekebilir.
Mastit
Yeni doğum yapan dişi kedilerde görülebilen, meme bezlerinin iltihaplanması olarak tanımlanan bu sağlık sorunu çok yaygın değildir. Mastit çoğu zaman bakteriyel enfeksiyon kaynaklı ortaya çıkar. Yavru kedilerin anne kedinin memesini ısırması ya da deforme etmesi de mastit nedeni olabilmektedir. Bu sağlık sorunu nadir görülse de belirtilerinin mutlaka dikkatli bir şekilde takip edilmesi gerekir. Ateş, iştahsızlık, halsizlik ve yavrulara olan ilginin azalması mastit belirtisi olabilir. Mastit bakteriyel enfeksiyona bağlı olmadığı durumlarda bölgeye sıcak kompres uygulamak ve bölgenin rahatlamasını sağlamak yeterli olurken enfeksiyona bağlı durumlarda veteriner hekime danışılması gerekir.
Metritis
Metritis ya da uterus yangısı olarak tanımlanan sağlık sorunu hamilelik sonrasında rahmin iltihaplanmasıdır. Uzun ve zor doğum yapan kedilerde metritis görülebilir. İrin benzeri akıntı, yavrulara karşı ilgisizlik, depresif ruh hali, iştahsızlık ve ateş gibi belirtiler metritise işaret eder. Metritis tedavisi sorunun boyutuna ve kedinin genel durumuna göre farklılık gösterir. Antibiyotik kullanımı ve destekleyici bakım yapılması yeterli olabilir. Buna ek olarak doğum esnasında içerde kalan fetüs ve/veya plasentanın da çıkarılması gerekmektedir. Metritis için önerilen bir diğer tedavi yöntemi de kısırlaştırmadır. Anne kedi yavrularını emzirmeyi bıraktıktan sonra kısırlaştırılabilir. Kedilerde kısırlaştırma hakkında daha detaylı bilgi almak için Faydaları ve Zararları ile Kedi Kısırlaştırma blog yazımıza göz atabilirsiniz.
Pyometra
Dişi kedilerde kızgınlık dönemi bittikten ve hamilelik gerçekleşmedikten sonra ortaya çıkabilen bir durumdur. Dişi kedinin bu döneminden sonra vücudunda meydana gelen hormonal ve fizyolojik değişimler sonrasında uterus içerisinde irin birikebilir. Uterus içerisinde biriken irin sonrasında kedinin sağlığını ciddi anlamda etkileyecek enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Dişi kedilerde ciddi hastalıklar arasında yer alan pyometra iki şekilde ortaya çıkabilir. Pyometra sorunu olan bir kedinin serviksi açıksa uterus içerisinde biriken irin dışarı akar. İrin dışarı çıkabildiği için kedide ciddi belirtiler oryaya çıkmaz. Ancak kedinin serviksi kapalıysa irin, uterus içerisinde birikebilir. Böyle bir durumda irin birikimi ağrıya ve karın büyümesine neden olur. İlerleyen durumlarda rahim yırtılabilir ve kedinin yaşamını tehdit edecek peritonite yani karın boşluğu enfeksiyonu ortaya çıkabilir. Pyometra kedilerde halsizlik, ateş, dehidrasyon, iştahsızlık gibi belirtilere neden olur. Bu nedenle kızgınlık dönemini takip eden süreçlerde kedinin gözlemlenmesi ve şüphe durumunda veteriner hekime başvurulması çok önemlidir.
Vajinal Akıntı
Dişi kedilerde vajinal akıntı çoğu zaman altta yatan bir sağlık sorununa işaret eder. Kediler temizliklerine düşkün oldukları için çoğunlukla vajinal akıntı kedi sahipleri tarafından görülmez. Ancak kedinin genital bölgesini temizleme süresinde artış gözlemlenmesi ile birlikte enerji ve iştah kaybı yaşadığı durumlarda vajinal akıntıdan şüphelenilmesi mümkündür. Evde yaşayan erkek kedi varsa, dişi kediye karşı davranışların değişmesi de akıntıya işaret edebilir. Pyometra, idrar yolu enfeksiyonları, bakteriyel vajinozis gibi sağlık sorunlarına bağlı olarak vajinal akıntı meydana gelebilir.
Yumurtalık Kalıntı (Overian Remnant) Sendromu
Yumurtalık kalıntı sendromu kısırlaştırma operasyonu geçiren ancak geride yumurtalık dokusu kalan kedilerde görülür. Bu sendromu yaşayan kedilerin kısırlaştırma sonrası kızgınlığa girmeleri olağandır. Kısırlaştırma sonrası hala kızgınlık belirtileri gösteren kedilerin mutlaka veteriner hekimler tarafından muayene edilmesi ve yumurtalık dokusu kaldığının doğrulanması durumunda, kalan dokunun çıkarılması gerekmektedir.
