Tweety
Moderatör
Tanımı
Bütün giysileri, davranışı ve genel hatlarıyla büyük cılıbıta son derece benzer, tek başına dolaşan bireyler ayırt edilmeyebilirler. En iyi, halkalı cılıbıttan biraz büyük olması, nispeten kısa gagası, nispeten yuvarlak gaga ucunun ( büyük cılıbıtın batı topluluklarına dikkat edin) ve başının daha küçük ve yuvarlak olmasıyla ayrılır. Bacakları görece kısa, daha koyu, yeşilimsi değil grimsi bir sarıdır. Dinlenen kuşların duruşu büyük cılıbıta göre daha diktir. Bölgede en yaygın görülen atrifrons alttürünün üreme giysisindeki erkeğinin alnı ve yüz maskesinin tamamı siyah, göğüs kuşağı geniş ve kızıl kestanedir. Dişinin başındaki siyah daha azdır. Doğudan gelen mongolus alttürünün alnının neredeyse tamamı beyazdır. Üreme dışında ve genci büyük cılıbıta daha çok benzer. Halkalı cılıbıtlardan beyaz boyun halkasının olmamasıyla kolayca ayrılır. Doğu cılıbıtından daha kısa bacakları ve kanatları, geniş beyaz kanat çizgisi, beyaz kanat altı ve daha ince kaşıyla ayrılır. Uçarken bacakları kuyruk ucunu azıcık aşar. Beyaz kanat çizgisi büyük cılıbıtta olduğu gibi belirgindir, büyük cılıbıtın kanat çizgisi içteki el teleklerine doğru kalınlaşırken Moğol cılıbıtınki hep aynı genişliktedir.
Üreme dönemi erkeği değişken siyah yüz maskesi, kulak örtülerinin göz pınarlarına uzanır ve bazı alttürlerde tüm alnı kaplar. Soluk kahvemsi kestane rengindeki tepe, ensede ve kafa ardında kestaneye döner. Beyaz boğaz, göğüsle boğazın yanlarında böğre doğru inen kestane rengi tüylerle tezat oluşturur. Alt gövdenin kalan kısmı beyazdır.
Üreme dönemi dişisi erkekteki siyahlıkların neredeyse tamamı yerini kahverengi ya da kızıla bırakmıştır.
Üreme dışı turuncu ve siyah tüylerden eser kalmamıştır. Alın ve kaşlar beyaz, gövdenin üst kısmı grimsi kahvedir. Gövdenin altı beyazdır, ancak göğüsün iki yakasında grimsi kara parçalar görülür ki, bunlar bazen birleşerek bir göğüs kuşağı meydana getirir.
Genç bireyler, üreme dönemi dışındaki erişkinlere benzer ancak omuz ve örtü tüylerinin kenarları ilk zamanlarda krem yada beyazdır.
Habitatı
Yüksek tundra ve bozkırlarda, genellikle de suya yakın yerlerde yuva yapar. Ayrıca Komandor Adaları'nda ve Kuzeydoğu Sibirya'da kumsallarda ve çakıllı kıyılarda kuluçkaya yatar. Yılın kalan kısmında sadece kıyılarda bulunur ve gelgit düzlüklerinde, kumsallarda ve haliçlerde gözlemlenir. Doğal ekosistemleri ve habitatları arasında sıcak çöller, ılıman otlaklar, sulak alanlar, gelgit havuzları, lagünler, acı su gölleri, bataklıklar, kıyı kumulları, çamur tabakaları, kıyı şeritleri, deniz uçurumları ve kayalık açık deniz adaları da bulunur.
Yayılışı
İran'nın güney kıyıları ve Arabistan'da kışı geçiri ve geçit yapar. Bazı bireyler Arabistan'ın doğusunda yazı geçirir. Yakındoğu ve Türkiye'de rastlantısal konuktur. Chukotka, Kamçatka ve Komutan Adaları'nda ürerken , doğu Sibirya ve Rusya'nın Uzak Doğu'sunda iç kesimlerde ürer . Diğer ırklar Orta Asya'dan Doğu Akdeniz'e kadar uzanır. [Bu türe sık sık "Moğol dotterel" veya "Moğol cılıbıtı" olarak atıfta bulunulmasına rağmen, Moğolistan'da çok nadirdir.]
Beslenme
Beslenmesi esas olarak omurgasızlardan oluşur. Böcekler, termitler, tatarcıklar, karıncalar ve böcek larvaları, iç kesimlerdeki üreme popülasyonlarının birincil besinidir. Bazen kertenkeleleri avlarlar (del Hoyo, 1996).
Kışlayan popülasyonları, yumuşakçalar (çift kabuklular ve salyangozlar), kabuklular (karidesler ve yengeçler) ve solucanlar (poliketler ve solucanlar) gibi kıyı omurgasızlarıyla beslenir. Bir koşma, duraklatma ve gagalama eylemi ile görsel olarak yiyecek ararlar.
Biyolojisi
üreme mevsimi, Orta Asya'da Nisan ve Mayıs aylarıdır. Türkiye'de yumurtlama sezonu mart ayından mayıs ayına kadardır. Bu türler tek eşlidir ve bölgeseldir.
Yuvalama alanları, açık çölleri, yarı kurak alanları ve çıplak çakıl veya kumlu arazileri içerir. Yuva, zeminde sığ bir sıyrıktır. Bitki materyali ile kaplı olabilir.
Daha büyük kum yağmuru kavrama, koyu lekeli iki ila dört, soluk devetüyü renkli yumurta içerir. Her iki ebeveyn de yumurtaları kuluçkaya yatırır. Yavrular 24 gün sonra yumurtadan çıkar ve yaklaşık 30 gün sonra bağımsız hale gelir.
Göçü
Göçmen kuşlardır. Üreme popülasyonları batı, orta ve doğu Asya'da görülür. Haziran ve Ağustos ayları arasında geniş bir cephede durmadan güneye göç ederler.
Daha büyük kum yağmuru, Temmuz ve Kasım ayları arasında kışlama alanlarına gelir. Üreme alanlarına kuzeye doğru göç, Şubat sonundan Mayıs başına kadar gerçekleşir. Alt yetişkinler kışlama alanlarında geride kalır.
Popülasyonu
Dünya çapında 13 bin çift (25-26 bin birey) olduğu düşülmektedir.
Davranışları
Aralarında büyük cılıbıtın da olduğu diğer kıyı kuşlarının oluşturduğu sürülere katılabilir. Diğer cılıbıtlar gibi "koş, dur ve topla" tekniğiyle beslenir.
Bütün giysileri, davranışı ve genel hatlarıyla büyük cılıbıta son derece benzer, tek başına dolaşan bireyler ayırt edilmeyebilirler. En iyi, halkalı cılıbıttan biraz büyük olması, nispeten kısa gagası, nispeten yuvarlak gaga ucunun ( büyük cılıbıtın batı topluluklarına dikkat edin) ve başının daha küçük ve yuvarlak olmasıyla ayrılır. Bacakları görece kısa, daha koyu, yeşilimsi değil grimsi bir sarıdır. Dinlenen kuşların duruşu büyük cılıbıta göre daha diktir. Bölgede en yaygın görülen atrifrons alttürünün üreme giysisindeki erkeğinin alnı ve yüz maskesinin tamamı siyah, göğüs kuşağı geniş ve kızıl kestanedir. Dişinin başındaki siyah daha azdır. Doğudan gelen mongolus alttürünün alnının neredeyse tamamı beyazdır. Üreme dışında ve genci büyük cılıbıta daha çok benzer. Halkalı cılıbıtlardan beyaz boyun halkasının olmamasıyla kolayca ayrılır. Doğu cılıbıtından daha kısa bacakları ve kanatları, geniş beyaz kanat çizgisi, beyaz kanat altı ve daha ince kaşıyla ayrılır. Uçarken bacakları kuyruk ucunu azıcık aşar. Beyaz kanat çizgisi büyük cılıbıtta olduğu gibi belirgindir, büyük cılıbıtın kanat çizgisi içteki el teleklerine doğru kalınlaşırken Moğol cılıbıtınki hep aynı genişliktedir.
Üreme dönemi erkeği değişken siyah yüz maskesi, kulak örtülerinin göz pınarlarına uzanır ve bazı alttürlerde tüm alnı kaplar. Soluk kahvemsi kestane rengindeki tepe, ensede ve kafa ardında kestaneye döner. Beyaz boğaz, göğüsle boğazın yanlarında böğre doğru inen kestane rengi tüylerle tezat oluşturur. Alt gövdenin kalan kısmı beyazdır.
Üreme dönemi dişisi erkekteki siyahlıkların neredeyse tamamı yerini kahverengi ya da kızıla bırakmıştır.
Üreme dışı turuncu ve siyah tüylerden eser kalmamıştır. Alın ve kaşlar beyaz, gövdenin üst kısmı grimsi kahvedir. Gövdenin altı beyazdır, ancak göğüsün iki yakasında grimsi kara parçalar görülür ki, bunlar bazen birleşerek bir göğüs kuşağı meydana getirir.
Genç bireyler, üreme dönemi dışındaki erişkinlere benzer ancak omuz ve örtü tüylerinin kenarları ilk zamanlarda krem yada beyazdır.
Habitatı
Yüksek tundra ve bozkırlarda, genellikle de suya yakın yerlerde yuva yapar. Ayrıca Komandor Adaları'nda ve Kuzeydoğu Sibirya'da kumsallarda ve çakıllı kıyılarda kuluçkaya yatar. Yılın kalan kısmında sadece kıyılarda bulunur ve gelgit düzlüklerinde, kumsallarda ve haliçlerde gözlemlenir. Doğal ekosistemleri ve habitatları arasında sıcak çöller, ılıman otlaklar, sulak alanlar, gelgit havuzları, lagünler, acı su gölleri, bataklıklar, kıyı kumulları, çamur tabakaları, kıyı şeritleri, deniz uçurumları ve kayalık açık deniz adaları da bulunur.
Yayılışı
İran'nın güney kıyıları ve Arabistan'da kışı geçiri ve geçit yapar. Bazı bireyler Arabistan'ın doğusunda yazı geçirir. Yakındoğu ve Türkiye'de rastlantısal konuktur. Chukotka, Kamçatka ve Komutan Adaları'nda ürerken , doğu Sibirya ve Rusya'nın Uzak Doğu'sunda iç kesimlerde ürer . Diğer ırklar Orta Asya'dan Doğu Akdeniz'e kadar uzanır. [Bu türe sık sık "Moğol dotterel" veya "Moğol cılıbıtı" olarak atıfta bulunulmasına rağmen, Moğolistan'da çok nadirdir.]
Beslenme
Beslenmesi esas olarak omurgasızlardan oluşur. Böcekler, termitler, tatarcıklar, karıncalar ve böcek larvaları, iç kesimlerdeki üreme popülasyonlarının birincil besinidir. Bazen kertenkeleleri avlarlar (del Hoyo, 1996).
Kışlayan popülasyonları, yumuşakçalar (çift kabuklular ve salyangozlar), kabuklular (karidesler ve yengeçler) ve solucanlar (poliketler ve solucanlar) gibi kıyı omurgasızlarıyla beslenir. Bir koşma, duraklatma ve gagalama eylemi ile görsel olarak yiyecek ararlar.
Biyolojisi
üreme mevsimi, Orta Asya'da Nisan ve Mayıs aylarıdır. Türkiye'de yumurtlama sezonu mart ayından mayıs ayına kadardır. Bu türler tek eşlidir ve bölgeseldir.
Yuvalama alanları, açık çölleri, yarı kurak alanları ve çıplak çakıl veya kumlu arazileri içerir. Yuva, zeminde sığ bir sıyrıktır. Bitki materyali ile kaplı olabilir.
Daha büyük kum yağmuru kavrama, koyu lekeli iki ila dört, soluk devetüyü renkli yumurta içerir. Her iki ebeveyn de yumurtaları kuluçkaya yatırır. Yavrular 24 gün sonra yumurtadan çıkar ve yaklaşık 30 gün sonra bağımsız hale gelir.
Göçü
Göçmen kuşlardır. Üreme popülasyonları batı, orta ve doğu Asya'da görülür. Haziran ve Ağustos ayları arasında geniş bir cephede durmadan güneye göç ederler.
Daha büyük kum yağmuru, Temmuz ve Kasım ayları arasında kışlama alanlarına gelir. Üreme alanlarına kuzeye doğru göç, Şubat sonundan Mayıs başına kadar gerçekleşir. Alt yetişkinler kışlama alanlarında geride kalır.
Popülasyonu
Dünya çapında 13 bin çift (25-26 bin birey) olduğu düşülmektedir.
Davranışları
Aralarında büyük cılıbıtın da olduğu diğer kıyı kuşlarının oluşturduğu sürülere katılabilir. Diğer cılıbıtlar gibi "koş, dur ve topla" tekniğiyle beslenir.
